Winnie Verswijvel Inspiratie 13 jan 2024, 12:00

Leestijd: 3 minuten

Alles over pom: dat gezellige Surinaamse feestgerecht 

Wie Surinaams feesteten zegt, zegt pom. Dit gelaagde ovengerecht mag dan bewerkelijk zijn, het resultaat ervan maakt alles goed. Mits goed bereid natuurlijk, want de ene pom is de andere niet. Maar wat is Surinaamse pom eigenlijk precies? En waar komt het vandaan?

Culy maakt even een tripje naar Zuid-Amerika.

Over de oorsprong van Surinaamse pom

Hoewel we altijd voorzichtig moeten omspringen met de oorsprong van gerechten heerst vrij veel zekerheid over de Joods-Creoolse roots van pom. De vanuit Portugal afkomstige Joden die in het zeventiende eeuwse Suriname aankwamen zouden een gelijkaardig ovengerecht met aardappelen en kip – waarschijnlijk popido – uit hun repertoire meegebracht hebben.

Het gebrek aan aardappelen in Suriname werd opgelost door aan de slag te gaan met de knol die daar het meest op leek: pomtayer. Goed om te benadrukken is wel dat niet de Joods-Portugese plantagehouders zelf, maar West-Afrikaanse slaven dit in opdracht van en voor hen deden. Op die manier zit niet alleen de Portugees-Joodse eetcultuur, maar ook een deel die van de West-Afrikaanse vervlochten in het gerecht.

Voorgaande theorie krijgt bijstand van de bewerkelijkheid van pom. Mogelijk was de voorloper van pom een Joods sjabbatgerecht, met twee dagen aan voorbereidingstijd maar nul werk op de dag van eten (de sjabbat dus, een rustdag). Dat pom in Suriname nog steeds een arbeidsintensief gerecht is waar dagen tijd voor wordt genomen in de aanloop naar feestjes, zou daarom geen toeval zijn.

View this post on Instagram

A post shared by Marjo🇳🇱love2cook (@marjokeasberry)

Maar wat is het eigenlijk?

De vraag blijft natuurlijk wat pom pom maakt. Hoewel het dus in ieder geval gaat om een ovengerecht met lagen geraspte pomtayer – een zetmeelrijke witte knol met ruwe bruine schil – bestaan er duizend en één varianten op dit typische familiegerecht.

Zo kun je de lagen pomtayer afwisselen met kip, al zijn versies met zoutvlees net zo courant. Daarnaast komen ook versies met tilapia (stevige witvis) of met enkel vegetarische ingrediënten voorbij. Soms worden stukjes zoetzure Chinese groenten uit blik toegevoegd aan het pomtayermengsel, soms niet.

Elke Surinaamse familie heeft wel een eigen recept, experimenteren met hoe jij ‘m wil perfectioneren is dus de boodschap. Over een aantal factoren lijkt in ieder geval wel enigheid. Zo is sinaasappelsap (al dan niet in combinatie met ander citrussap) een must om de fijn geraspte pomtayer te voorzien van een zoete frisheid.

Pomtayer zelf koop je het beste op de diepvriesafdeling van de toko. Vaak wordt gezworen bij die van Lufo, al horen we ook steeds meer dat die vooral duurder is en niet perse beter. En qua pittig element? Madame-jeanette is de boodschap.

De lekkerste recepten voor Surinaamse pom

Trek gekregen? Wij ook. Op Culy deelden we eerder het recept voor vegetarische pom van Judith Cyrus, uit haar boek Paramaribo. Daar vind je naast deze versie ook nog zes (!) andere pomrecepten, variërend van kip en vis tot zoutvlees en aardappelpom. Ook Noni Kooiman heeft een goed pomrecept in haar vrolijke Switi Sranan en ook Rhagenie Bhawanie kan je helpen.

View this post on Instagram

A post shared by Raghenie Bhawanie (@raghenieb)

Toch te veel werk? Je favoriete Surinaamse eethuisje bezoeken kan natuurlijk ook…

Meer uit Suriname?

• Culy Homemade: zuurkoolschotel met gehakt in Surinaamse stijl
• De lekkerste soep uit de Javaans Surinaamse keuken: vegetarische saotosoep
• Zo maak jij thuis de beste Surinaamse roti met kip, geit of lam