Nancy van Batenburg Inspiratie 23 mei 2025, 12:00

Leestijd: 4 minuten

5 vragen aan… Charlotte Kleyn: “Er wordt al eeuwenlang heel lekker en gevarieerd in Amsterdam uit eten gegaan”

In Culy’s vaste rubriek ‘5 vragen aan…’ stelt de redactie steeds vijf culinaire vragen aan een bekende foodie over zijn of haar eetgewoonten. Immers: niets is leuker dan weten wat het favoriete restaurant of de onmisbare saus is van onze culinaire helden! Dit keer leggen we ons vragenvuur voor aan smaakmaker Charlotte Kleyn.

Over Charlotte Kleyn

Charlotte Kleyn heeft één van de leukste beroepen van ons land: ze is auteur, culinair journalist en historica, schrijft boeken en duikt diep in de historie van ons voedsel voor onder andere Het Parool en Trouw.

Vanwege de 750e verjaardag van Amsterdam verscheen onlangs haar boek ‘Uit eten in Amsterdam‘, dat ze samen met Maarten Hellman schreef. Daarin beschrijven de auteurs vier eeuwen (onderbelichte) restaurantgeschiedenis in onze hoofdstad, van extravagante oesterpaleizen tot aan Parijse restaurants, Chinese eethuizen en de ‘nouveau ruig’-stroming.

Charlotte gaf ons ook een rondleiding door de tentoonstelling ‘Amsterdam Eet’ (over 750 jaar eten in Amsterdam) in het Allard Pierson-museum. Culy’s Ogechi mocht mee en kreeg een reis langs alle Amsterdamse favorieten: Amsterdams zuur, de automatiek én de oliebol – ooit nog gevuld met warme specerijen en amandelen. Aanrader!

Maar eerst: vijf prangende eetvragen met hier en daar een snufje culinaire geschiedenis aan Charlotte.

750 jaar Amsterdam: de lékkerste dingen die je kunt doen en halen

1. Wat is de meest verrassende ontdekking die je hebt gedaan tijdens je onderzoek naar uit eten gaan in Amsterdam?

Charlotte: “Dat er al eeuwenlang heel lekker en gevarieerd in Amsterdam uit eten gegaan wordt, in verschillende prijscategorieën. Dus ook in de 17e eeuw had je eenvoudige plekken – met bijvoorbeeld brood, kaas en haring – maar ook dure plekken waar regenten oesters en pasteien aten.

Maar misschien was mijn favoriete hoofdstuk om te schrijven wel dat over alternatieve eetplekken in de jaren zestig, zeventig en tachtig van de vorige eeuw; vegetarisch, macrobiotisch, krakerskeukens, vrouwenrestaurants… Dat was een hele aparte scene waar heel veel geëxperimenteerd werd, veel door vrijwilligers.”

2. Bij welk restaurant uit het verleden zou je wel willen aanschuiven als het kon?

“In 1883 opende restaurant Riche op het Rokin, het eerste restaurant dat speciaal als restaurant was gebouwd. Het was luxe, superFrans en heel duur, en echt een nieuw fenomeen in de stad. Elke eetzaal was anders gedecoreerd en de koks kwamen speciaal uit Parijs. Ik zou daar wel eens een kijkje hebben willen nemen.”

3. Wat is het lekkerste dat je deze week (of deze maand) hebt gegeten – en zat daar nog een mooi verhaal achter?

“Ik at vanochtend weer eens een gemberbolus, typisch Amsterdams, in het café van het Allard Pierson – waar nu een tentoonstelling over eten in Amsterdam is. Je kunt ze niet meer op veel plekken krijgen, maar ze zijn zó lekker – en overigens heel anders dan de Zeeuwse bolus.”

Zeeuwse bolussen uit Lekker Fred in het land

4. Welke culinaire ontdekking heb je onlangs nog gedaan, misschien zelfs tijdens een grondig archiefonderzoek?

“Ik schreef laatst voor Geschiedenis Magazine mijn column over de historie van koriander in Nederland, en het zaad blijkt al heel lang gebruikt te zijn, onder andere om vlees mee te bewaren, maar ook als smaakmaker. Ik kwam heel veel leuke recepten tegen, bijvoorbeeld een soort limonade van korianderzaad en suiker.”

5. Het is geen geheim dat je een groot liefhebber bent van culinaire geschiedenis, maar hoe ziet jouw eigen culinaire verleden eruit?

“Mijn vader schrijft ook over eten, dus ik ben heel culinair opgevoed, met altijd heel lekker eten. Maar toch het meest met de Italiaanse en Franse keuken, nog steeds vind ik de pasta ragu, pesto, carbonara en tomatensaus van mijn vader het allerlekkerst.”

‘Uit eten in Amsterdam: vier eeuwen culinaire cultuurgeschiedenis‘ van Charlotte Kleyn en Maarten Hell (Prometheus) is nu te koop.

Meer interviews met smaakmakers:

• 5 vragen aan… Geneal Harreman: ‘Boerenkool aan de stronk is mooier dan een bos bloemen.’
• 5 vragen aan… Matthijs Westerwoudt: “Japan is het ultieme voorbeeld voor Wilder Land”
• 5 vragen aan… Miljuschka: ”Babi guling van het spit is mijn favoriete ontbijt”