Martine van Groenigen
Martine van Groenigen Inspiratie 21 jan 2023
Leestijd: 2 minuten

Alles wat je moet weten over brunost: ‘karamelkaas’ van ingekookte wei

Zo af en toe komen er op onze Culy kaasplank van die kaasjes voorbij waarvan we ‘t jammer vinden ze nu pas te ontdekken. Zo ook brunost, een Noorse geitenkaas. Toen ‘ie langsparadeerde, waren we zeker niet op slag verliefd, maar hij verdween ook niet uit ons hoofd. En zoals dat gaat met nieuwe ontdekkingen: zodra iets je is opgevallen, kom je ‘t overal tegen. Zo ook bij brunost, de kaas die we om ons heen steeds vaker op zien duiken.

En daarom: álles over brunost.

Wat is brunost?

Brunost is een bruine geitenkaas uit Noorwegen. En daar gingen bij ons direct de alarmbellen rinkelen. Want hoewel geitenkaas nog best vaak naar boerderij smaakt, is deze kaas zoetig én bruin. En ook dat is opvallend voor een geitenkaas, want die zien we vaak spierwit in de schappen liggen.

Hoewel alles ons laat denken dat brunost een kaas is (waarom zouden we ‘m anders op een kaasplank treffen), is de bruine Noorse geitenkaas eigenlijk helemaal geen kaas. Althans: we mogen ‘t geen kaas noemen. Het is namelijk geen echte kaas, maar een zogenoemde weikaas. Een product dat wordt gemaakt door de wei die overblijft van de échte kaasproductie, in te koken. Aha! 

Hoe smaakt brunost?

En dat verklaart direct de typische smaak van brunost. Doordat de nep-kaasboer de wei inkookt en daarna room toevoegt, treedt de Maillardreactie op. Je weet wel: die chemische reactie die ervoor zorgt dat eten bruin kleurt, maar die ook de karamel-achtige zoete smaak van de wei-kaas verklaart.

De kaas is niet zoet-zoet als een lepeltje dulce de leche. Hij heeft de perfecte dosis umami en karamelsmaak. Dit maakt ‘m uniek in zijn soort én ideaal om mee te experimenteren.

Brunost gebruiken in de keuken

Naast dat brunost ‘t uitstekend doet op een kaasplank voor gevorderden, kun je ‘m ook op andere manieren gebruiken bij je eten. Zo is het superlekker op een plakkie roggebrood met wat veldsla en ingemaakte ui of mosterdzaad. Ook lekker: rundercarpaccio met brunostkrullen.

Zoals met elk gerecht, is een zoet/zout combinatie altijd een goed idee. Nu is deze wei-kaas misschien geen kaas, maar hij heeft wel de substantie, ‘t mondgevoel en toch ver weg de smaak van kaas. Of je ‘m daarom moet combineren met écht zoete dingen, is aan jou.

Wél deed de Chelsea tart van restaurant Fallow in Londen ons weer speuren naar de kaas. Hier aten we een ttaart van ingekookte, gekaramelliseerde wei die smaakt als de vulling van een Werther’s original gecombineerd met de perfecte dulce de leche. Proeven als je de kans krijgt!

Brunost kopen

Mocht je gezegend zijn met een goeie kaasboer in de buurt, kan hij je vast aan brunost helpen. Zo niet, dan kun je brunost online bestellen via de Goudse Kaashop.

Dagelijks de lekkerste recepten in je inbox 🥘

Een mail waar het water je al van in de mond loopt.