Redactie Inspiratie 29 jul 2014, 12:00

Leestijd: 3 minuten

5 bekende fabels over gezonde voeding ontmaskerd

Is speltbrood gezonder dan tarwebrood? Hebben sporters echt baat bij eiwitshakes? En bevatten light producten minder kilocalorieën? Er gaan zoveel mythes over gezonde voeding de ronde, dat wij het tijd vonden om 5 bekende op een rijtje te zetten.

Feit of fabel? We vroegen het aan de diëtisten en voedingswetenschappers achter de website www.iamafoodie.nl.

Speltbrood is veel gezonder dan gewoon brood

Nee, het aantal vitamines en mineralen in tarwe en spelt zijn vergelijkbaar. Toch betaal je voor speltbrood een flinke prijs in vergelijking met ‘gewoon’ volkorenbrood. En waarvoor? Het is vaak niet eens zeker of je écht speltbrood te pakken hebt. Een speltbrood hoeft namelijk niet 100% van spelt gemaakt te zijn om als speltbrood verkocht te mogen worden.

Daarnaast zijn de meeste speltbroden niet volkoren, terwijl volkorenmeel juist de meeste voedingsstoffen en vezels bevat. Speltbrood is dus wel een gezonde keuze, maar laat je niet misleiden. Koop als je speltbrood kiest een brood van 100% spelt en zorg dat er in ieder geval volkoren op de verpakking staat!

Natuurlijke suikers zoals agavesiroop, kokosbloesemsuiker of honing zijn gezonder dan biet of rietsuiker

Absoluut niet, alle suikers, ook de ‘natuurlijke’ suikers bestaan voornamelijk uit sucrose, fructose en glucose. Je lichaam maakt geen onderscheid in opname en verwerking, ook niet als er extra vitaminen en mineralen zijn toegevoegd. Sommige zoetmiddelen bevatten van nature wat mineralen en vitaminen, maar dit zijn maar sporen.

Om voldoende vitaminen en mineralen binnen te krijgen via deze zoetmiddelen moet je er heel veel van eten. Maar een grote hoeveelheid suiker is slechter voor het lichaam dan de bijdrage aan vitaminen en mineralen die het levert.

Light producten bevatten minder kilocalorieën 

Niet altijd. Light is vaak een handig trucje van de industrie om producten aantrekkelijker te maken. Neem bijvoorbeeld pindakaas. Eén portie gewone pindakaas levert 100 kilocalorieën, en 1 portie light pindakaas 86. In de light versie is een deel van de (gezonde) vetten vervangen door suiker! Geen reden dus om pindakaas light te kiezen.

In sommige gevallen kunnen lightproducten wel helpen om minder kilocalorieën binnen te krijgen mits je de portiegrootte niet aanpast of meer andere producten gaat eten. Light-frisdranken bijvoorbeeld kunnen een alternatief zijn voor gewone frisdranken; deze leveren namelijk geen of aanzienlijk minder kilocalorieën. Dat betekent overigens niet dat light frisdrank gezond is!

Groente en fruit bevatten minder voedingsstoffen dan vroeger

En daarom zouden we voor ‘superfoods’ moeten kiezen, toch? Nou nee, ondanks dat een aantal studies een daling in vitamine- en mineralengehalten liet zien kan je op basis hiervan niet heel stellig concluderen dat onze groente en fruit tegenwoordig minder voedingsstoffen bevat. Dit komt omdat de studies veel beperkingen hebben, zoals verschil in methodiek, gebruikte plantenrassen of bemesting.

De analyse van ijzer bijvoorbeeld kan sterk afwijken door restjes aarde die op het de groente of fruit achterblijven. Daarom is grondig wassen noodzakelijk. Maar het monster wassen kan dan weer aanleiding geven tot foutieve gegevens voor het kaliumgehalte omdat er tijdens het wassen kalium verloren gaat.

Een belangrijker probleem: slechts 5% van de Nederlanders eet de aanbevolen hoeveelheid groente. Zolang dit zo blijft zal ook de bijdrage van vitamines en mineralen door groenteconsumptie onder de maat blijven.

Na het sporten heb je altijd een eiwitshake nodig

Tijdens lichamelijke inspanning worden de spieren aangesproken en ontstaat spierschade. Wanneer in de voeding voldoende eiwitten aanwezig zijn, kan het lichaam de spieren herstellen en opbouwen. Eiwitshakes bevatten aminozuren die snel worden opgenomen door het lichaam. Uitermate geschikt voor dat herstel in de spieren.

Train jij intensief (minimaal 3 keer per week 1-2 uur of meer)? Dan kun je – als je basissportvoeding in orde is – baat hebben bij het gebruik van eiwitshakes na een training. Bij minder intensief sporten kun je prima herstellen met normale voeding. Vaak betaal je namelijk een fijn bedrag voor zo’n (enkele) eiwitshake, terwijl kip, vis, eieren, magere melk, peulvruchten, vleesvervangers en plantaardige drinks ook voldoende eiwitten bevatten om te herstellen.